Što je PE?
Prijevremena ejakulacija (PE) je zdravstveno stanje koje može biti uzrokovano različitim čimbenicima. Prvi ga je put kao klinički sindrom opisao 1943. godine Bernard Shapiro, koji je autor početnog razlikovanja tipa A i tipa B koji su kasnije klasificirani kao cjeloživotna (primarna) i stečena (sekundarna) prijevremena ejakulacija.
Međunarodno društvo za seksualnu medicinu (eng. International Society for Sexual Medicine, ISSM) definiralo je cjeloživotni PE kao: „seksualnu disfunkciju muškarca karakteriziranu ejakulacijom do koje uvijek ili gotovo uvijek dolazi prije ili u roku od jedne minute nakon vaginalne penetracije, s nemogućnošću odgađanja ejakulacije prilikom svake ili gotovo svake vaginalne penetracije, uz negativne posljedice po osobu, poput nedovoljstva, neugode, frustracije i/ili izbjegavanja spolne intimnosti.”
Središnji živčani sustav (SŽS) kontrolira ejakulatorni refleks i njime upravlja. On uključuje brojne neurotransmitere, od kojih je najvažniji serotonin koji ima inhibicijski učinak na ejakulaciju i spolnu aktivnost muškarca. Vidi više o normalnom seksualnom odgovoru muškarca
Etiologija PE-a. PE očigledno ovisi o nekoliko različitih čimbenika. Psihološki i fizički čimbenici mogu biti prisutni kod iste osobe. Kod PE-a, kao i kod većine seksualnih disfunkcija, određeni psihološki čimbenici prisutni kod muškaraca i njihovih partnerica proizlaze iz emotivne reakcije i frustracije izazvane samim PE-om. Na taj način oni mogu doprinijeti povećavanju i trajnosti problema, što dovodi do zatvorenog kruga.
Grafikon: Zatvoreni krug PE-a
Cjeloživotni PE (oko 65 % muškaraca koji izjavljuju da pate od PE-a) kronično je stanje za koje se pretpostavlja da je u nekim slučajevima povezano s posebnim značajkama serotoninskih receptora i sustava prijenosa koje dovode do smanjene koncentracije serotonina, neurotransmitera koji igra ključnu ulogu kod ejakulacije. Vidi više o cjeloživotnom PE-u
Stečeni PE započinje u životnom periodu nakon razdoblja normalne kontrole ejakulacije i može biti simptom bolesti poput bolesti prostate, erektilne disfunkcije, hipertiroidizma i drugih. Drugi čimbenici koji uzrokuju ili doprinose stečenom PE-u mogu biti socijalni, psihološki ili vezani uz međuljudske odnose. Vidi više o stečenom PE-u
Literatura
- Broderick GA. J Sex Med 2006;3(4):295-302.
- Smjernice EAU za ED i PE 2012.
- Jannini EA i sur. Sessuologia Medica. Trattato di psicosessuologia e medicina della sessualità. Elsevier Masson Ed. 2007.
- McMahon CG, Jannini E, Waldinger M, Rowland D. J Sex Med 2013;10(1):204-229.
- Rowland D, McMahon CG, Abdo C i sur. J Sex Med 2010;7(4 Pt 2):1668-1686.
- Screponi E, Carosa E, Di Stasi SM i sur. Urology 2001;58(2):198-202.
- Waldinger MD. Premature Ejaculation Definition and Drug Treatment. Drugs 2007;67 (4):547-568.
